|
Türkiye ve Sigara
Türkiye’de halen 17 milyon sigara içicisi olduğu
tahmin edilmektedir.
Sigara alabilmek için Türk halkı ortalama günde
peşin ve nakit olarak 17 milyon dolar harcamaktadır.
Yıllık sigara harcamaları 6.5 milyar doları bulmaktadır.
Bilimsel çalışma sonuçlarına göre sigara içen
17 milyon kişiden 4 milyonu hayatından 7 yıl,
4 milyonu 22 yıl kaybederek öleceklerdir. Türkiye
verimli çağında, yetişmiş 4 milyon insan gücü
kaybedecektir.
Sigaranın neden olduğu 50 hastalık nedeniyle Türkiye’nin
yıllık sağlık harcamasının 2 milyar dolar civarında
olduğu hesaplanmaktadır. Türk vatandaşları sigara
satın almak ve neden olduğu hastalıkları tedavi
ettirmek için yılda 8.5 milyar dolar harcamaktadırlar.
Sigara neden benzeri olmayan bir sağlık sorunudur
l Her
dozu zararlıdır
l Vücudun
her kısmına zarar veren binlerce kimyasal içerir.
l Yüksek
bağımlılık yapıcı etkiye sahiptir
l Dünyanın
en güçlü endüstrisi tarafından saldırgan
reklam ve promosyon taktikleri ile satılır.
l Sadece
kullanana değil, maruz kalana da zarar verir.
l Üreticinin
önerdiği gibi kullanıldığında kullanıcıyı
öldürür.
Dünya sigaralarını
kim içiyor?
Kuzey Amerika % 4.7
Latin Amerika % 8.9
Batı Avrupa % 9.3
Orta ve Doğu Avrupa % 10.8
Afrika ve Orta Doğu % 11.8
Asya % 54.5
Dünya sigaralarının
% 70’ini gelişmekte olan ülkeler içiyor.
Gelişmekte olan ülkelerin çoğu tarıma dayalı ekonomilerdir.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu
1985 yılında Dünya tütünün % 73’ünün gelişmekte
olan ülkelerde yetiştirildiği ancak yine bu ülkelerin
% 63’ünün tütün ithal etmek için daha fazla para
harcadıklarını rapor etmiştir. 1974-1976 yılları
arasında gelişmekte olan ülkeler Dünya tütünün
% 49’unu tüketirken, 2000 yılında bu oranın %
71’e yükselmiştir. Transnasyonel tütün endüstrisinin
pazarı Dünyada 1991-2000 yılları arasında hacim
olarak % 5.2 , para olarak % 4.4 artacakken, bu
artış Asya’da %33 olacaktır. Bütün bu bilgiler
tütün üreten gelişmekte olan ülkelerin gelecek
yıllarda daha fazla tütün tüketeceğini ve tütün
ithalatını arttıracaklarını göstermektedir.
Sigara tüketimi artan düşük gelirli ülkelerde
ölümler de artacaktır. 2025 yılında Dünyada yılda
10 milyon kişi sigara nedeniyle ölecek, bu ölümlerin
7 milyonu gelişmekte olan ülkelerde olacaktır.
Sigara içinde ne
var? 4000 kimyasal maddeden bazıları…
Benzen Dimetilamin
Nikotin Anatabin
Fenol Kateşol
Hydorkinon Kolesterol
Kinolin Laktik asit
Çinko Benzoik asit
Succinic acit Glikolik asit
Dioksin Dibenzofuran
Formik asit Asetik asit (sirke asiti)
2-Naftilamin (Naftalin) 4-Aminobifenil
Nikel Polonyum 210 (radyoaktif)
Nitrojen oksit N-Nitrosodimetilamin
N-Nitrosodietilamin N-Nitrosopirrolidin
1,3-Butadien Analin
Formaldehid Hidrazin
N-Nitrodietanolamin Kadmiyum
Benzopiren Benz[a]anthracene
Y-Bütirolakton Partikül
N-Nitrosonornicotine Karbonil sulfit
Karbon monoksit (egzos gazı) Karbon dioksit
Toluen Aseton
Akrolein Piridin
3-Metilpiridin Hydrojen siyanit (siyanür)
3-Vinylpiridin Amonyak
Metilamin Metil klorür
Sigara , hastalık ve ölüm
Sigara üreticisinin önerdiği gibi kullanıldığında
tüketiciyi öldüren tek yasal üründür. Sigaranın
50 ayrı hastalık yaptığını ve bu hastalıklarda
20 kadarının öldürücü olduğunu bilmekteyiz. Sigaranın
ilişkili olduğu ölümcül olmayan hastalıklar şunlardır:
Sigara içenlerde riski artan hastalıklar
Akut ülserli dişeti hastalığı Kas zedelenmesi
Kalp spazmı ( 20 kez artan risk) Boyun ağrısı
Sırt ağrısı Nistagmus ( anormal göz hareketleri)
Bacak ve kol damarları tıkanması (Burger hastalığı)
Göz içi mantar hastalıkları
Oniki parmak barsağı ülseri Osteoporoz( Kemik
erimesi) iki cinste de
Katarakt ( 2 kat artan risk) Osteoartrit ( eklem
zedelenmesi)
Katarakt (arka kapsül altı- 3 kez artan risk)
Penis (ereksiyon bozukluğu)
Kalın barsak polipleri Çevresel damar hastalığı
Crohn hastalığı ( iltihaplı barsak hastalığı)
Zatürre
Depresyon Sedef hastalığı (2 kat artan risk)
Şeker hastalığı (Tip 2 ) Cilt kırışıklığı ( 2
kat artan risk)
İşitme kaybı Mide ülseri
Grip Romatizma - ağır içicilerde
Impotans (2 kat artan risk) Tendon zedelenmesi
Görme siniri hastalığı ( 16 kez artan risk) Tütün
körlüğü
Eklem bağ zedelenmesi Diş dökülmesi
Maküler dejenerasyon ( görme noktası zedelenmesi-
2 kat artan risk) Tüberküloz
Sigara içicilerde işlev bozuklukları
Ejakülasyon ( hacim azalması) Sperm sayısı azalması
Doğurganlık azalması ( % 30) Sperm hareketi azalması
Bağışıklık sistemi bozulması Spermin yumurta dölleme
yeteneği azalması
Erken Menapoz (ortalama1.74 yıl önce) Sperm şekil
bozuklukları
Sigara içicilerde bulguları daha ağır olan hastalıklar
Astım Hipertiroidi ( Grave’s hastalığı)
Kronik nezle Multipl Skleroz
Şeker hastalığı görme bozukluğu Görme siniri iltihabı
Sigara içicilerde daha ağır ve inatçı olan
hastalıklar
Nezle Zatürree
İltihaplı barsak hastalığı Tüberküloz
Grip
Öldürücü hastalıklar
Sigara içenlerin dörtte biri 70 yaşlarında , dörtte
biri de hayatlarından 23 yıl kaybederek öleceklerdir.
Bugün aramızda yaşayan 4 milyon Türk vatandaşı
sigara içtikleri için 23 yıl erken öleceklerdir.
Tüm dünyada sigara kullanımı nedeniyle 8 saniyede
bir kişi ölmektedir.
Sigara nedeniyle oluşan bu ölümcül hastalıklar
şunlardır:
Kanserler
Akciğer
Ağız ve nefes borusu
Yemek borusu
Mesane
Böbrek
Mide
Pankreas
Bulunamayan ilk odak
Kan kanseri
Kalp ve dolaşım
Koroner kalp hastalığı
Aort anevrizması
Kalp kası dejenerasyonu
Damar kireçlenmesi
Felç-inme
Diğerleri
Bronşit ve anfizem
Zatürre
Mide ve oniki pamak barsağı ülseri
Ölüm nasıl satılır?
Sigara firmaları ölümcül ürünlerini satabilmek
için sadece Amerika Birleşik Devletlerinde yılda
8.4 milyar dolar, günde 23 milyon dolar pazarlama
bütçesi harcarlar.
1988, Fritz Gahagan ( bir zamanlar 5 sigara firması
danışmanı) : “Ölümü nasıl satarsınız? Yılda 350
000 kişiyi, günde 1000 kişiyi öldüren bir zehiri
nasıl pazarlarsınız? Geniş açık alanlarla, dağlarla,göllerle,
deniz kıyılarıyla, genç sağlıklı insanlarla, atletlerle..”
Çokuluslu Sigara Şirketleri Nasıl Çalışır?
1960’lardan beri sigara firmaları sağlığa verdikleri
zararlar ve pazarlama politikaları nedeniyle eleştirilmişlerdir.
1990’ların ortasından sonuna doğru eleştirilerin
şiddeti artmış, mahkemelerde tazminat davaları
birbirini takip etmiş, sigara firmalarının epeydir
şüphelenilenleri yaptıklarını ortaya koyan 35
milyon sayfalık iç yazışmaları yayınlanmıştır.
Bu gizli dökümanlar hiç bir zaman halkın görmeyeceği
düşünülerek kaleme alınmış olup, sigara firmaları
hakkında şu çıplak gerçekleri açığa çıkarmıştır:
l
Sigaranın zararlı sağlık etkilerini ve bağımlılık
özelliğini bilerek inkar ettiklerini
l Çocukları
hedef alarak acımasız pazarlama taktikleri uyguladıklarını
l Pasif
sigara içme konusundaki bilimsel gerçekleri çarpıttıklarını
l Tüketicileri
düşük katran ve düşük nikotin sahte tanımları
ile aldattıklarını
l Gelişmekte
olan ülkelerde saldırgan politikalar sürdürdüklerini
l Sigara
kaçakçılığına yardımcı olduklarını
Sigara şirketleri neden çocukları ve gençleri
hedef alır?
Sigara şirketleri, müşterilerinin 1/3 ünün 13
yaşına kadar, % 90’nın da 20 yaşından önce sigaraya
başladıklarını bilirler. Marka seçimleri çok erken
yaşlarda belirlenir. Karlılığın devamı, hatta
sigara endüstrisinin ayakta kalması 18 yaşın altındakilere
satış başarısına bağlıdır. Marka sadakati sağlandığında
geleceğin erişkin pazarı da garanti altındadır.
Sigara firmalarının mahkemelerce el konulmuş yazışmaları,
sigara firmalarının sistematik olarak çocuklara
yöneldiğini ortaya koymaktadır. Sigaralarını eğlence
ve sağlık kavramları ile eşleştirmek, gençlerin
sağlık kaygılarını giderebilmek için reklamlarını
spor dergilerine vermeyi ve spor etkinliklerine
sponsor olmayı seçmişlerdir.
Tütün : farklı bir tüketici ürünü
Modern ekonomi teorisi tüketicinin bir ürünü alırken
seçimi özgür iradesi ile yaptığı ve ürünün tam
bedeli ödediği varsayımına dayanır. Tütün ürünlerinde
ise durum tamamen farklıdır. Sigaraya başlayanların
% 90’I 18 yaşına gelmeden başlar ve bağımlı olurlar.
Bir çok toplum 18 yaşının altındaki gençlerin
doğru seçim yapamayacaklarını düşünerek onlara
oy kullanma ve evlenme hakkı vermez. Dolayısıyla
sigaranın, tüketicinin doğru karar veremeyeceği
bir yaşta seçilen ve karar verme yaşında ise bırakılamayan
bir ürün olduğu açıktır.
Diğer tarafdan, sigara hastalığa neden olarak
yüksek maliyetli tedavi harcamaları gerektirir.
Tedavi masrafları ise toplumun bütünün ödediği
fon veya sigortalardan karşılanır. Sonuç olarak
sigara tüketicisi satın aldığı ürünün tam bedelini
ödememiş olur.
Sigara bırakmak için hiç geç değil !
Sigarayı bırakınca görülen yararlar
20 dakika...... Kalp hızı ve kan basıncı normale
döner
8 saat..... Kan oksijen düzeyi normale döner,
nikotin ve karbonmonoksit yarıya düşer
24 saat..... Karbonmonoksit( eksoz gazı) tamamen
kaybolur Akciğerler mukus ve sigara artıklarından
kurtulmaya başlar
48 saat..... Vücutta nikotin kalmaz Tat ve koku
duyuları geri gelir
72 saat..... Soluk alma normale döner Bronşlar
gevşer, enerji düzeyi artar
2 - 12 hafta..... Dolaşım düzelir
3 - 9 ay.... Öksürük, hırıltı kaybolur, solunum
işlevi % 10 artar
1 yıl..... Kalp krizi riski sigara içenin riskinin
yarısına iner
10 yıl.... Akciğer kanseri riski içenin yarısına
iner
15 yıl.... Kalp krizi riski hiç içmeyenin riskine
düşer
Neden sigarayı
bırakmak istediğinizi işaretleyin. Nedenler herkes
için değişik olabilir. Bir veya daha fazla nedeniniz
olabilir:
l Bütün
yıl boyunca daha sağlıklı olacağım. 50 hastalık
için riskim azalacak
l Kalp
krizi riski sigarayı bıraktıktan 3 yıl sonra içmeyenin
riskine iniyor
l Kanser
riski sigara içilmeyen her yıl düşüyor
l Uzun
yaşa ve sağlıklı ol- Her iki sigara içicisinden
biri 16 yıl az yaşayacak
l Çocuklar
için iyi örnek ol.
l Sigara
içmeyerek para biriktir
l Kondisyon
artması, kolay spor yapıp , merdiven çıkmak
l Sağlıklı
bebek sahibi olma şansı daha yüksek
l Yiyecek
ve içeceklerin tadı daha iyi
l Cilt
daha sağlıklı, erken kırışma yok
l Sağlıklı
ve temiz kokan nefes saç ve elbiseler
l Hayatın
tam kontolunu sağlamak, bağımlılığın esiri olmamak
l Toplu
taşıt araçlarında, uçaklarda seyahat etmek daha
kolay olacak
l Çalışmak
daha kolay olacak, sigara odasında zaman geçmeyecek
l Sigara
şirketlerine sponsor olmayacağım
l Çevre
kirliliğine katkıda bulunmayacağım
l Gelişmekte
olan ülkelerin sömürülmesine araç olan bir ticaretin
esiri olmayacağım
|
